به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل پژوهشکده بیمه، بیمه شخص ثالث از منظر خسارات پرداختی بیشترین سهم را در بین رشتههای بیمهای در کشور دارد. شرکتهای بیمه موظف هستند برای ایفای تمامی تعهداتی که به موجب قراردادهای بیمه به عهده گرفتهاند، ذخایر فنی خود را براساس ضوابط آئیننامه شماره 58 شورای عالی بیمه، محاسبه کنند. شرایط خاص رشته بیمه شخص ثالث و دخیل بودن سایر سازمانها در پرداخت خسارت موجب شده تا محاسبه ذخایر برای این رشته بیمهای چالشهای بیشتری داشته باشد.
با توجه به اهمیت این موضوع، طرح پژوهشی «بررسی عوامل ایجاد خطا و ارائه بازه اطمینان برای برآورد ذخایر فنی رشته بیمه شخص ثالث» توسط دکتر عرفان صلواتی عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر و دکتر مهناز منطقی پور پژوهشگر پژوهشکده بیمه در پنج بخش شامل «مقدمه»، «معرفی روشها»، «عوامل ایجاد خطا و روشهای حذف آنها»، «ارائه بازه اطمینان برای برآورد خطا» و «پیشنهادات و نتیجهگیری» تهیه و تنظیم گردیده است.
در این طرح پژوهشی، ابتدا عوامل بالقوه ایجاد خطا احصا و بررسی گردیده است. لازم به ذکر است که خودِ دستورالعمل در سه موضع به عوامل بالقوه ایجاد خطا پرداخته است که عبارتند از؛ تبصره 2 ماده 3 (خسارات بزرگ/نامتعارف)، تبصره 3 ماده 3 (تنزیل کردن تعهدات با نرخ بازده سرمایهگذاریهای شرکت)، و ماده 4 (وظیفه محاسب رسمی در گزارش عوامل ایجاد تورش). همچنین یکی دیگر از دستآوردهای این طرح ارائه بازه اطمینان برای برآوردها است.
بر اساس یافتههای این پژوهش، از بین عوامل بررسی شده، سه عامل به عنوان عوامل اصلی ایجاد خطا شناسایی شدند. عامل اول، عدم تفکیک خسارات مالی و جانی است. همانطور که در نتایج طرح ارائه شد، تفکیک این دو نوع خسارت و به کار بردن روش بهینه برای هر دسته خسارت به طور جداگانه، به طرز معناداری دقت برآوردها را بالا میبرد. عامل دوم، عدم استفاده از دادههای غیر خسارتی مانند حقبیمه دریافتی است. این دادهها به دو دلیل باعث بهبود دقت پیشبینی میشوند. اولا از آنجا که حقبیمه به طور غیر مستقیم افزایش نرخ دیه را در خود دارد میتواند خطای ناشی از نرخ دیه را تعدیل کند. ثانیا از آنجا که حقبیمه کل، به نوعی معرف حجم بیمهنامهها و در نتیجه حجم خسارات احتمالی است و برای هر همدسته از بیمهگذاران از ابتدای دوره تعریف میشوند، میتواند پیشبینییکننده خوب و به موقعی برای خسارات آتی باشد.
عامل سوم نیز ، استفاده از زمان صدور بیمهنامهها است. مقایسه نتایج نشان داد که برای خسارات مالی، استفاده از زمان شروع بیمهنامه ها به جای زمان صدور، دقت پیشبینی را افزایش میدهد، اگرچه، برای خسارات جانی استفاده از زمان صدور همچنان برتری دارد. سایر راهکارهای پیشنهادی تأثیر مثبتی بر کاهش خطا نداشتند.
یافتههای این طرح پژوهشی همچنین نشان میدهد، یکی از ابزارهایی که میتواند بیمه مرکزی را در تضمین توانایی مالی شرکتهای بیمه برای ایفای تعهدات ناشی از خسارات آتی یاری کند، محاسبه بازه اطمینان برای برآورد ذخایر است. چرا که برآورد ذخایر اساساً تنها یک عدد است که نشان دهنده مقدار مورد انتظار خسارات آتی است و همانطور که ممکن است کمبرآورد باشد، ممکن است بیشبرآورد نیز باشد. اما بازه اطمینان این تضمین را میدهد که خسارات با یک سطح اطمینان از پیش مشخص شده از آن بازه فراتر نمیرود.
علاقهمندان با مراجعه به بخش پژوهش وبسایت پژوهشکده بیمه و یا نشانی http://www.irc.ac.ir/fa-IR/Irc/4944/Articles/view/16040/1617/ میتوانند متن کامل طرح پژوهشی «بررسی عوامل ایجاد خطا و ارائه بازه اطمینان برای برآورد ذخایر فنی رشته بیمه شخص ثالث» را مشاهده و دریافت نمایند.