ریسک های نوظهور و مدیریت آنها

خلاصه مدیریتی

در شرايطي به‌سر مي‌بريم كه به‌نظر مي‌رسدريسك‌ها و خطرات به‌صورت نمايي تكثير مي‌شوند و عدم قطعيت و پيچيدگي روزبه‌روز بيشتر مي‌شود. در چنين شرايطي، لازم است كه دولت‌ها و صاحبان صنايع خود را براي مواجه شدن با مسائل نوظهور آماده نمايند. به‌ويژه چندین ماه گذشته، گسترش بیماری کوید 19 اهمیت مدیریت ریسک‌ آینده‌نگر را بیش‌ازپیش مشخص نمود و هم‌اکنون، آگاهی از ریسک‌ به‌عنوان یک پیش‌نیاز مهم‌تر از همیشه است. هرساله موسسات و سازمان‌های مختلفی ازجمله سوییس‌ری، آکسا و ... با جمع‌آوری بازخورد و نظرسنجی از مدیران، متخصصان ریسک و سایر کارکنان شرکت و همچنین متخصصان خارجی و موسسات تحقیقاتی، ریسک‌های نوظهور دارای پتانسیل اثرگذاری بالا را شناسایی، ارزیابی و در گزارشات خود منتشر می‌کنند. برخی از این موسسات چارچوب کلی مدیریت چنین ریسک‌هایی را نیز ارائه می‌دهند. پژوهشکده بیمه نیز، بسیاری از این گزارش‌ها را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و مهمترین نتایج و دستاوردهای آنها را، جهت كمك به آشنايي ابتدايي با مفهوم ريسك نوظهور، ارائه نموده است.
به همين منظور، در بخش اول این گزارش ابتدا مفهوم ریسک‌های نوظهور از ديدگاه‌هاي مختلف تعريف شده و سپس تفاوت اين ريسك‌ها با ريسك‌هاي شناخته شده بيان گرديده است. مطابق تعاریف، تفاوت عمده اين دو دسته ريسك در ميزان دانش و آگاهي نسبت به هركدام از آنها است و مسئله اصلي در رابطه با ريسك‌هاي نوظهور، فقدان دانش درمورد آنها است. در ادامه بخش، چالش‌هاي صنعت بيمه در زمينه ريسك‌هاي نوظهور مطرح می‌گردد و نبود داده‌هاي تاريخي و درنتيجه عدم كارايي روش‌هاي سنتي ارزيابي و نرخ‌گذاري ريسك‌ها، دشوار بودن مدل‌سازي و كمي‌سازي اين ريسك‌ها و لحاظ نشدن كامل آنها در ذخيره‌گيري و تنظيم سرمايه، به‌عنوان جدي‌ترين چالش‌هاي صنعت بيمه در رابطه با اين يسك ها بیان می‌شود. در اين گزارش، همچنين تتغييرات شديد آب‌وهوا، ريسك‌هاي سايبري، فجايع طبيعي، حذف و حبس كربن، به‌عنوان مهم‌ترين ريسك‌هاي نوظهور معرفي شده توسط موسسه‌هایی از قبیل انجمن جهانی اقتصاد، آکسا و سوییس‌ری معرفی و به‌صورت کوتاه شرح داده می‌شوند. بخش دوم این گزارش به بحث مديريت اين ريسك‌ها می‌پردازد. در این بخش ابتدا جهت افزایش اثر بخشی دولت و بخش عمومی در مدیریت ریسک نوظهور پیشنهاداتی از قبیل
1-    ایجاد و توسعه شفافیت در اهداف و ابزارهای دولت برای مقابله با عدم اطمینان و مسائل نوظهور؛
2-    تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها؛
3-    دخیل کردن ذینفعان در روند ارزیابی و تصمیم‌گیری
4-    تجمیع ریسک‌های مختلف و همچنین عناصر سازنده ریسک‌ها به‌عنوان
مطرح می‌گردد و پس از آن دو چارچوب از مديريت ريسك‌هاي نوظهور در بخش‌هاي غير بيمه‌اي مانند آژانس امنیت شبکه و اطلاعات اتحادیه اروپا و مرجع ايمني تغذيه اروپا مورد استفاده قرار می‌گیرد، ارائه می‌شود و در ادامه به چگونگي مديريت اين ريسك‌ها در سطوح نظارتي صنعت بيمه و سپس شركت‌هاي بيمه پرداخته شده است. در این قسمت چگونگی دخیل کردن ریسک‌های نوظهور در کلیه قسمت‌های فرآیند مدیریت ریسک یک شرکت‌های بیمه از جمله فرهنگ و حاکمیت ریسک، تعیین اشتها و حدود تحمل ریسک، پایش ریسک‌ها و ... بیان می‌گردد. در پایان، براساس نتايج بررسي‌ها و مطالب به‌دست آمده از مطالعه تجربيات و روش‌هايي كه در دنيا براي مديريت ريسك‌هاي نوظهور به‌كار گرفته مي‌شود، موارد زير پيشنهاد می‌شود:
•    نهاد ناظر و هیأت مدیره‌ها همواره اطلاعات دریافتی از مدیران میانی را به چالش بکشند تا به درک بهتری از ریسک صنعت، شرکت‌های خود و سیستم مالی دست یابند؛
•    تهيه گزارش‌هاي سالانه از وضعيت ريسك‌هاي نوظهور كشور؛
استفاده از چارچوب‌‌ها و تعيين نقش‌ها و تقسيم وظايفي مانند آنچه مرجع ايمني تغذيه اروپا انجام مي‌دهد.