ابزارهای مالی رایج در صنعت بیمه جهان
دکترمحسن ابراهیمی(مشاوردفتر ارتباط با جامعه وصنعت)
سجاد فرازمند(پژوهشگر)
خلاصه مدیریتی
با صدور بیمه‌نامه به‌صورت سنتی شرکت‌های بیمه‌ای متحمل ریسک ناشی از این قراردادها می‌شوند. در مقابل استفاده از ابزارهای مالی رایج در صنعت بیمه (اوراق بهادار بیمه‌ای) موجب می شود ریسک‌های صنعت به خریداران این اوراق منتقل شود؛ درنتیجه شرکت‌های بیمه ای بدون تحمل ریسک می‌توانند، پوشش‌هایی برای تأمین ریسک‌های موجود در اقتصاد ارائه دهند. در صورت رواج این ابزارها، صنعت بیمه به منابع عظیم مالی مردم و به‌ویژه فعالان بازارهای مالی دسترسی پیدا می‌کنند؛ برای تنظیم شرایط و قیمت بیمه‌ها نیز می‌توانند از مکانیزم بازار استفاده نمایند. شرکت‌های بیمه‌ای بین المللی برای بهره‌برداری از این مزایا نسبت به توسعۀ انواع اوراق بهادار بیمه‌ای (ابزارهای مالی مرتبط با صنعت بیمه) در سطح جهان اقدام نموده‌اند.
هرکدام از انواع ابزارهای مالی رایج صنعت بیمه تلاش می‌کنند یک یا تعدادی از ریسک‌های موجود در صنعت را در قالب نوعی ابزار مالی پوشش دهند. همچنین به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، ارائۀ انواع جدید این ابزارها جز به خلاقیت بشری محدود نمی‌شود. علی‌رغم تنوع بسیار زیاد ابزارهای مالی در این گزارش تلاش می‌شود انواع ابزارهای مالی رایج در صنعت بیمه در قالب اوراق بهادار بیمه‌ای طبقه‌بندی و معرفی شوند. در این راه، ابتدا اوراق بهادار بیمه‌ای مرتبط با ریسک‌های غیر زندگی معرفی می‌شوند. اوراق بیمه اتکایی وثیقه‌ای، سایدکار، سوآپ بلایای طبیعی، اوراق مشتقه آب‌وهوایی و ... مشهورترین این ابزارها هستند که به پوشش ریسک‌های غیرزندگی می‌پردازند. گروه دیگر اوراق بهادار بیمه ای بر پوشش ریسک‌های زندگی و درمان متمرکز هستند. ریسک‌های طول عمر و وقوع مرگ‌ومیر شدید و ... ازجمله مهم‌ترین این ریسک هستند؛ لذا نظر به عدم رواج اوراق بهادار بیمه ای در صنعت بیمۀ کشور مدیران مربوطه می توانند بر اساس کشش تقاضا و محدودیت های نسبت به انتشار این اوراق اقدام نمایند.
بررسی حجم انتشار و کاربرد اوراق بهادار بیمه ای و میزان گسترش آن در کشورهای پیشروی جهان معرفی موضوع بعدی موردتوجه گزارش است. بررسی آمار مربوطه نشان می‌دهد علی‌رغم بروز پاندمی، تلاطم بازارهای مالی و ... بازار اوراق بهادار بیمه ای در سال‌های اخیر پیوسته با رشد قابل‌توجه همراه بوده است. این امر بیش‌ازپیش بر پتانسیل بالای این اوراق در پوشش ریسک‌های صنعت در شرایط مختلف اقتصادی تأکید می کند.