خلاصه مدیریتی

شیوع کووید-19 در سراسر جهان منجر به رکود اقتصادی شد. اما توزیع سریع واکسن­ها و محرک­های مالی بی‌سابقه در مقیاس بزرگ، از جمله پرداخت­های انتقالی به خانوارها و کسب­وکارها در سال 2021، منجر به بازگشت اقتصادی قوی­تر و سریع­تر شده است. پیش­بینی می­شود که رشد تولید ناخالص داخلی[1](GDP) واقعی جهان پس از انقباض 7/3 درصدی در سال 2020 به 8/5 درصد در سال 2021 برسد (سوییس­ری[2]، 2021). با این حال، ظهور سویه‎های قابل انتقال­تر کووید-19 و عدم اطمینان در مورد توانایی واکسن­ها برای کنترل این بیماری، نشان می­دهد که بهبودی ممکن است بیش از پیش­بینی­های اولیه، ناهموارتر و طولانی‌تر باشد.

صنعت بیمه نیز از این بیماری در امان نمانده و تأثیرات گسترده و عمیقی را از لحاظ مالی، عملیاتی و استراتژیک تجربه کرده است. این صنعت به‌دلیل رکود اقتصادی، بی­ثباتی بازار مالی، بازده کمتر سرمایه­گذاری­ها با زیان مواجه شد. اما به سرعت به این بحران واکنش نشان داد و با انعطاف­پذیری زیادی کووید-19 را پشت سرگذاشت. در سال 2020، کل حق­بیمه جهانی تنها 3/1 درصد نسبت به سال قبل به‌صورت واقعی کاهش یافت که حدود یک سوم کاهش تولید ناخالص داخلی است (سوییس­ری، 2021). بهبود سریع اقتصاد جهانی منجر به بازگشت مجدد بازارهای بیمه خواهد شد. شتاب رشد اقتصادی و سخت شدن نرخ[3] در بیمه­های غیرعمر، محرک­های مثبت کوتاه­مدت حجم حق­بیمه هستند.

بخش بیمه عمر در سال 2020 به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و رشد منفی 4/4 درصدی را ثبت کرد (سوییس­ری، 2021). این امر ناشی از کاهش نرخ بهره و مهم­تر از آن ضعف در کسب­وکار پس­اندازی عمر بود. در بیمه عمر، انتظار می­رود که افزایش آگاهی از ریسک و نگرانی در مورد ثبات مالی آینده، در کنار گسترش تعاملات دیجیتالی و افزایش درآمد مصرف­کنندگان در طول بهبود اقتصادی منجر به افزایش تقاضا برای محصولات محافظت از ریسک و پس­انداز شود و بهبودی قوی در حق­بیمه­های جهانی عمر رخ دهد.

بخش بیمه غیرعمر نیز تحت شرایط سخت رکود اقتصادی جهانی ناشی از کووید-19 که عمیق­ترین رکود اقتصادی از زمان جنگ جهانی دوم بود، تاب­آوری نشان داد. در سال 2020 درحالی‌که تولید ناخالص داخلی جهانی 7/3 درصد کاهش یافت، بیمه غیرعمر رشد بی­وقفه 5/1 درصدی را ثبت کرد (سوییس­ری، 2021). قوی­ترین سخت شدن نرخ برای دو دهه در خطوط تجاری و افزایش شدید قیمت­ها، همچنان عامل اصلی رشد حق­بیمه غیرعمر خواهد بود. دیجیتالی شدن و انتقال سریع و روان به فرآیندهای دیجیتال نیز تا حد زیادی از توقف در کسب­وکار جلوگیری کرد.

در اثر کووید-19 بیمه­گران با چالش­های متعددی روبرو هستند. یکی از این چالش­ها تورم بالا پس از کووید-19 است. افزایش مستمر و گسترده فشارهای تورمی در حال تبدیل شدن به یک ریسک میان­مدت برای بیمه‌گران است. فشارهای تورمی به چندین دلیل در سال 2021 به افزایش خود ادامه خواهند داد؛ نخست، هزینه­ی نهاده­ها که بیش از همه ناشی از فشارهای زنجیره عرضه و بهبود قیمت نفت است. دوم، تورم بالاتر خدمات همراه با بازگشایی اقتصادی و سوم، اثرات ­پایه­ای ناشی از کووید-19 است. اگرچه احتمال اینکه روند صعودی تورم پایدار باشد، کم است، اما صرف بازگشت موقت تورم پس از سال­ها، ممکن است چالش­هایی را برای صنعت بیمه ایجاد کند.

با وجود چالش­های متعدد، چشم­انداز پس از کووید-19 فرصت­های جدیدی را برای صنعت بیمه و اقتصاد جهانی پیش­بینی می­کند. این بیماری تغییرات و روندهای مثبتی را برای صنعت بیمه ایجاد کرده است که هم بیمه عمر و هم بیمه غیرعمر را متحول کرده است. در واقع، کووید-19 کاتالیزوری است که روندهای از پیش موجود، همچون دیجیتالی شدن را تسریع کرد. یکی از تغییرات عمده ناشی از این بیماری که در بلندمدت صنعت بیمه را شکل می­دهد، تغییر رفتار بازیگران اقتصادی است.

صنعت بیمه در اثر کووید -19 به‎طور قابل­توجهی تغییر خواهد کرد. مهم­ترین تغییر می‏تواند در ساختار و ارتباط بین مشاغل و محصولات حمایتی مورد انتظار از صنعت بیمه باشد . در پی کووید-19 بیمه­گران به‌دنبال اهدافی فراتر از به حداکثر رساندن درآمد، سود و ارزش سهام خود هستند. برای صنعت، این به معنای تحول عمیق از منطق صرف محصول به سمت یک رویکرد خدمات جامع شامل مشاوره و حمایت مالی، با تمرکز بر مدیریت و پیشگیری از ریسک­ها است. همچنین این بیماری سبب بازگشت دولت قدرتمندی شد که از منابع خود -پول و مداخلات قانونی- برای شکل دادن فعالانه به اقتصاد و جامعه مطابق با ایده­ها و مفاهیم خود استفاده می­کند. این امر برای بیمه­گران به معنای مقررات مزاحم بیشتر خواهد بود. کووید-19 محدودیت­های بیمه­پذیری را در مورد ریسک­های سیستماتیک نیز آشکار کرده است. در آینده، این امر به احتمال زیاد به­طور فزاینده­ای منجر به شکل‌گیری مشارکت­های عمومی-خصوصی می­شود.

کووید-19 و پیامدهای اقتصادی ناشی از آن، نیازها، عادات و انتظارات مصرف­کنندگان را به­طور اساسی تغییر داد. یکی از این روندهای ساختاری مثبت ناشی از کووید-19 در صنعت بیمه، افزایش آگاهی از ریسک در میان مصرف­کنندگان و مشاغل است. همچنین کووید-19 منجر به افزایش تقاضا برای انجام معاملات به‌صورت آنلاین شده است و مصرف­کنندگان در بسیاری از بازارها به سرعت با کانال­های دیجیتال سازگار شده­اند.

از طرف دیگر، این بیماری منجر به تسریع دیجیتالی شدن در سراسر صنعت بیمه شده است و این صنعت می‌تواند انتظار روندهای نوظهور فناوری را داشته باشد. دیجیتالی­سازی، فروش و خدمات را برای بیمه­گران عمر و غیرعمر متحول کرده است. این تغییر فرصت­هایی را برای بیمه­گران در سراسر زنجیره ارزش از قبیل ، جذب مشتریان جدید و ارائه مشاوره‌ ، پذیره­نویسی، ایجاد بیمه­نامه، پردازش پرداخت­ها و خدمات پس از فروش ایجاد می­کند. در اثر کووید-19، در راستای دیجیتالی شدن، روندهایی در صنعت بیمه ایجاد و تسریع شد که شامل موارد زیر است: 1. توسعه بیشتر محصولات متناسب با نیاز مشتریان مانند توسعه محصولات بیمه­ای مصرف‌محور. 2. تسریع مدرن­سازی. 3. استفاده بیشتر از داده­ها و شخصی­سازی بیشتر فرآیندهای بیمه­ای. 4. گسترش مدل­های کسب­وکار مشارکت­محور. 5. اولویت یافتن رایانش ابری. 6. افزایش تقاضا برای بیمه سایبری. 7. افزایش تقاضا توسط مصرف­کنندگان جوان­تر.

یکی دیگر از روندهایی که کووید-19 ایجاد کرد گسترش کار از راه دور بود. بسته شدن دفاتر و محدودیت رفت و آمد باعث شد همه و هر چیزی که می­تواند مجازی شود. مانند بسیاری از مشاغل، صنعت بیمه نیز مجبور شد بیشتر کارکنان خود را برای کار به خانه بفرستد. برای بسیاری از بیمه­گران دورکاری یک تغییر عملیاتی قابل­توجه بود. گسترش  دورکاری سبب عادی شدن کار در خانه شد. کسانی که به  دورکاری عادت کرده­اند ممکن است نیاز به بازگشت به دفتر را پس از کووید-19 زیر سوال ببرند. گسترش سیاست­های کار در خانه منجر به تقاضای کمتر برای املاک تجاری و همچنین تغییرات گسترده­تر در فضای تجاری و شخصی خواهد شد. همچنین پس از کووید-19 مدیران شرکت­ها معتقدند که نیاز به منطقی­سازی بیشتر تعداد کارکنان دارند.

این بیماری سبب اولویت یافتن بهبود تجربه مشتری برای بیمه­گران شد. شرایط سخت بازار منجر به افزایش حق بیمه و بیشتر شدن میزان رد خسارت برای مشتریان شده است. این مجادلات به اعتماد به صنعت بیمه آسیب می­رساند. بیمه­گران باید برای بازگرداندن اعتماد مشتریان به صنعت و بهبود تجربه مشتری تلاش کنند. بسیاری از بیمه­گران سرمایه­گذاری­ها را به سمتی سوق داده­اند که تجربه مشتری را بهبود بخشد مانند سرمایه­گذاری در فناوری­های مشتری­محور.

کووید-19 باعث شده است که ما بیشتر آگاه شویم که زندگی ما چقدر با نیروهای غیرقابل پیش­بینی طبیعت در هم تنیده است. این بیماری فرصتی برای بازنگری و طراحی مجدد فرآیندها و حرکت به سمت ترازنامه­های مبتنی بر مسائل زیست محیطی، اجتماعی و حکمرانی[4] (ESG) است. صنعت بیمه با ESG موضع محکم­تری در مورد آب و هوا و پایداری اتخاذ خواهد کرد و در نتیجه کووید-19 سبب تمرکز بیشتر بر پایداری شد.

در اثر کووید-19 تغییرات رگولاتوری عمده­ای نیز انتظار می­رود که می­تواند به‎طور قابل­توجهی بر بخش بیمه تأثیر بگذارد. این بیماری فرصتی برای همکاری نزدیک­تر با رگولاتورها ایجاد کرده است. رگولاتورها در طول این بیماری، روی حوزه­های متعددی تمرکز کرده­اند. دو حوز بسیار مهم که پس از کووید-19 رگولاتورها تمرکز ویژه­ای بر آن­ها دارند، تاب­آوری کسب­وکار و به روزرسانی بلادرنگ در مورد محاسبات توانگری است.

در نهایت، برای بیمه و در واقع هر بخش دیگری، بازگشتی وجود نخواهد داشت. کووید-19 سبب ظهور یک «عرف و رویه جدید» شده است. بیمه­گران باید به اندازه کافی آماده و چابک باشند تا بتوانند با هر آنچه که ممکن است در آینده اتفاق بیفتد، کنار بیایند. انعطاف­پذیری و چابکی سازمانی کلید موفقیت در مواجهه با عدم قطعیت­ها و چالش­های فردا خواهد بود. در واقع، کووید-19 زنگ هشداری بود که صنعت به آن نیاز داشت. بیمه­گرانی که در مسیر باقی می­مانند و با این تحول همگام می­شوند، برنده خواهند شد و آن­هایی که به روش­های قدیمی باز می­گردند، جذابیت بازار را از دست خواهند داد.