توسعه بیمه و بهبود شمول مالی در بستر فناوری‏های دیجیتال

خلاصه مدیریتی

برای دستیابی به توسعه پایدار و افزایش رفاه مردم، شمول مالی در حال تبدیل شدن به یک اولویت کلیدی برای دولت­ها است. طبق تعریف بانک جهانی، شمول مالی به معنای دسترسی افراد و مشاغل به محصولات و خدمات مالی (معاملات، پرداخت­ها، پس­اندازها، اعتبارات و بیمه­ ها) مفید و مقرون به‌صرفه­ای است که نیازهای آن­ها را به شیوه­ای مسئولانه و پایدار برآورده می­کند.

بیمه اخیراً به بخش جدایی­ ناپذیر از شمول مالی تبدیل شده است. در مورد فعالیت­های بیمه ­ای، شمول مالی بر این متمرکز است که گروه­های کم درآمد جامعه بتوانند از طریق فرآیندهای جبران خسارت و پس­انداز که بخش ذاتی محصولات بیمه هستند، به محصولاتی دسترسی پیدا کنند که آن­ها را قادر می­سازد از زندگی، سلامت و دارایی خود در برابر عواقب ناشی از شوک­های مختلف محافظت کنند. بیمه انعطاف ­پذیری و رشد پایدار خانوارها و بنگاه­ های کوچک و متوسط را تقویت، به تحقق سیاست­های عمومی کمک، سرمایه‌گذاری­ها را تقویت و توسعه بخش مالی را ترویج می­­کند.

در این گزارش راهکارهایی مانند گسترش بیمه­ های خرد، ارتقاء سواد مالی و بیمه­ ای، شراکت با سایر نهادها، طراحی مناسب محصولات، بهبود محیط مقررات­ گذاری برای بهبود شمول مالی از طریق بیمه مطرح شد که استفاده از فناوری­های جدید می­تواند تحقق همه این راهکارها را تسهیل و تسریع کند.

شایان ذکر است؛ بهبود شمول مالی نیازمند ایجاد زیرساخت­های مالی و دیجیتالی و محیط مناسب برای استفاده از فناوری­های جدید به‌منظور افزایش دسترسی و کاهش هزینه خدمات مالی است؛ اما استفاده از فناوری­های جدید، خود نیازمند رفع محرومیت­ های دیجیتالی است. در کنار همه­‌ی این­ها حمایت، آموزش و توانمندسازی مصرف‌کننده نیز از ارکان اصلی شمول مالی است. تاکنون طرح­های بیمه­ ای مختلفی ارائه شده­اند، اما ارزیابی این که آیا مردم از این طرح­ها و مزایای مربوط به آن­ها آگاه هستند، بسیار مهم است. باید میزان سواد بیمه­ ای را در اقشار مختلف جامعه افزایش داد. همچنین، راه ­اندازی طرح­ها کافی نیست، بلکه برای اجرای آن­ها در مسیر درست، ردیابی و ارزیابی به‌موقع برای موفقیت این طرح­ها اهمیت دارد.