ارزیابی دستورالعمل برآورد ذخیره خسارت معوق رشته بیمه شخص ثالث
دکتر عرفان صلواتی(دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر)
دکتر مهناز منطقی پور (پژوهشگر پژوهشکده بیمه)
خلاصه مدیریتی
در این پژوهش، ابتدا سه نظام بیمهای (ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا) را از نظر قوانین مربوط به ذخایر فنی مقایسه میکنیم. سپس آئیننامهها و دستورالعملهای مربوط به ذخایر فنی (خصوصاً ذخایر خسارات معوق شخص ثالث را که موضوع این پژوهش است) در کشور خودمان را مرور میکنیم. مرجع اصلی در این خصوص دستورالعمل مصوب 25/12/97 بیمه مرکزی است که شرکتهای بیمه موظف هستند بر اساس آن ذخایر خسارات معوق خود را گزارش کنند که دو روش زنجیره-نردبانی و نسبت خسارت را برای محاسبه ذخایر خسارات معوق شخص ثالث مجاز برمیشمارد.
سپس این دو روش را در کنار سایر روشهای مطرح در صنعت بیمه جهان از نظر درصد استفاده مقایسه میکنیم و خواهیم دید که سه روش اول از نظر درصد استفاده عبارتند از زنجیره-نردبانی، بورنوتر-فرگوسن و نسبت خسارت. همچنین جزئیات فنی روشهای مذکور را شرح میدهیم.
سپس دو روش زنجیره-نردبانی و نسبت خسارت را برای چهار شرکت بیمه منتخب در بازه زمانی 1390 تا 1399 پیادهسازی کرده و خسارات پیشبینی شده را با خسارات محقق شده مقایسه میکنیم. تحلیل ما نشان میدهد هر دو روش کمبرآوردی قابل توجهی دارد ولی دقت روش نسبت خسارت به مراتب بهتر از روش زنجیره-نردبانی است. همچنین یک روش زنجیره-نردبانی وزندار پیشنهاد میشود که دقت آن از رزتجیره-نردبانی بهتر است.
همچنین روش زنجیره-نردبانی بر روی دادههای شرکتهای بیمه خارجی (146 شرکت بیمه در کشور آمریکا در بازه 10 ساله 1988 تا 1997) پیاده سازی شد و درصد خطای پیشبینی آن به دست آمد. بر خلاف شرکتهای بیمه داخلی، در مورد شرکتهای مذکور روش زنجیره-نردبانی بیشبرآورد است.
در پایان دلایلی برای پایین بودن دقت روشهای مذکور به همراه نظر پیشنهاداتی برای بهبود دقت ارائه میگردد.