بررسی مدل کسب‌وکار اکوسیستمی و فرصت‌های ایجاد اکوسیستم در صنعت بیمه

خلاصه مدیریتی

بیمه‌گران با ایجاد اکوسیستم می‌توانند خدماتی فراتر از خدمات بیمه‌ای محض را به بیمه‌گذاران و مشتریان ارائه داده و با بهبود و متمایز کردن ارزش پیشنهادی‌شان، آن‌ها را به خود وفادارتر کنند. ارائه چنین خدماتی از سوی بیمه‌گران به مشتریان، باعث ایجاد مزیت رقابتی شده و از کالایی شدن محصولات بیمه و رقابت صرفا قیمتی با سایر بیمه‌گران جلوگیری می‌کند.

الف) ماهیت اکوسیستم

- اکوسیستم کسب‌وکار شامل گروهی از بازیگران اقتصادی است که تا حد زیادی از هم مستقل هستند و محصولات و خدماتی را خلق می‌کنند که در کنار هم، یک راهکار منسجم را شکل می‌دهند.

- دو نوع اصلی اکوسیستم کسب‌وکار وجود دارند: اکوسیستم‌های راهکار که با هماهنگ کردن شرکت‌کنندگان مختلف، یک محصول یا خدمت را خلق یا ارائه می‌کنند و اکوسیستم‌های تراکنشی که از طریق یک پلتفرم، شرکت‌کنندگان در دو سمت بازار را به هم متصل یا با هم منطبق می‌کنند.

- اکوسیستم‌های کسب‌وکار، دارای سه مزیت حیاتی هستند که شامل دسترسی به دامنه وسیعی از قابلیت‌ها، توانایی مقیاس‌پذیری سریع، انعطاف‌پذیری و تاب‌آوری می‌باشد.

- معایبی هم برای مدل اکوسیستم کسب‌وکار وجود دارد که از آن جمله می‌توان به امکان کنترل محدود سیستم کلی توسط هر شرکت‌کننده، دشواری درگیر کردن و هماهنگی شرکای بیرونی بدون داشتن قدرت یا کنترل کامل سلسله مراتبی و چالش در تسخیر ارزش حاصل از فعالیت اکوسیستم توسط شرکت‌کنندگان حاضر در آن اشاره کرد.

ب) بیمه‌گران در اکوسیستم‌ها

اکثر بیمه‌گران از فرصت‌های اکوسیستم آگاه هستند و شروع به یکپارچه‌سازی پیشنهاداتی فراتر از محصولات اصلی بیمه خود کرده‌اند:

- بیمه‌گران، با قرار دادن خود در عملیات کسب‌وکار روزمره بیمه‌گذاران به عنوان مجرایی برای ارائه خدمات غیربیمه‌ای، می‌توانند به‌طور بالقوه ارزش پیشنهادی خود به مشتریان را تقویت کرده و دستاوردها و بازده خود را بهبود دهند.

- درآمدهای بیمه‌گر می‌تواند به وسیله کارمزدها یا توافقنامه‌های ارجاع با فروشندگان شرکت‌کننده در اکوسیستم و نیز هزینه‌های بالقوه‌ای که از مشتریان دریافت می‌شود، بهبود یابد.

- با توجه به افزایش ارتباط متقابلی که حاصل خواهد شد، بیمه‌گران می‌توانند از منابع جدید داده‌ها بهره‌برداری کرده و محصولات و پردازش خسارت شخصی‌سازی‌شده و دقیق‌تری ارائه دهند.

ج) راه‌هایی برای ایجاد اکوسیستم توسط بیمه‌گران

- تبدیل شدن به ارائه‌دهنده خدمات جامع کسب‌وکار که ممکن است نیازمند تغییر در عملیات شرکت باشد.

- شخصی‌سازی خدمات جدید که می‌تواند به بهبود ارزش پیشنهادی بیمه‌گر کمک کند.

- همکاری اثربخش با اشخاص ثالث خارج از صنعت بیمه.

** برای اجرای اثربخش این مدل کسب‌وکار و راه‌اندازی اکوسیستم، بیمه‌گران به شدت نیازمند به‌کارگیری نمایندگان و کارگزاران خواهند بود.

د) نقش‌های قابل اجرا برای بیمه‌گران در اکوسیستم

دو نقش اصلی برای ایجاد یا مشارکت در اکوسیستم توسط بیمه‌گران یا سایر نقش‌آفرینان صنعت بیمه وجود دارد: هماهنگ‌کنندگی و مشارکت.

- هماهنگ‌کنندگی به معنی سر هم کردن خدمات مختلف در سفرهای یکپارچه مشتریان است که در این راه می‌توان مشارکت‌هایی را برای ادغام خدمات غیربیمه‌ای با کار بیمه‌گر ایجاد کرد تا از مقیاس‌پذیری آن اطمینان حاصل شود. هماهنگ‌کنندگی مستلزم صرف هزینه قابل توجهی از سرمایه و منابع است و برای همه بیمه‌گران، به ویژه شرکت‌های کوچک، گزینه استراتژیکی نخواهد بود.

- روش دیگر، عضویت در اکوسیستم‌های موجود است که توسط سایر بازیگران هماهنگ‌ می‌شوند. با این‌که مشارکت، ارزش کمتری ایجاد می‌کند و واسط مشتری را از دست می‌دهد، اما دستیابی به آن برای بیمه‌گر آسان‌تر است و همچنان می‌تواند مزایایی را به همراه داشته باشد.

- یک بیمه‌گر واحد می‌تواند هم‌زمان هر دو نقش را در اکوسیستم‌های مختلف ایفا کند.

ه‍) برخی انواع اکوسیستم‌های قابل اجرا برای بیمه‌گران

با اینترنت اشیا، ­چهار اکوسیستم دیجیتال برای بیمه‌گران مرتبط و جذاب می‌باشد: تحرک/ اتومبیل‌های متصل، خانه هوشمند و سلامت متصل، رشته‌های تجاری.

- خودروی متصل: خودروها و رانندگان آنها، در صورت حمل تلفن‌های هوشمند، مجهز به حسگرهایی می‌شوند که داده‌های زیادی را جمع‌آوری می‌کنند و این داده‌ها مبنای تولید برنامه‌های کاربردی متعددی می‌باشند. این برنامه‌ها یک اکوسیستم کاملا جدید در اطراف خودروی متصل ایجاد می‌کند که به جز خودروسازان، شامل بازیگران دیگری از جمله بیمه‌گران می‌شود. در این اکوسیستم، با این که تناوب دعاوی خسارت خودروهای تحت شبکه کاهش می‌یابد، اما حسگرهای متعدد داخل و روی خودرو به دلیل هزینه‌های بالای تعمیر، میانگین مجموع خسارت را افزایش می‌دهند. هم‌چنین، ممکن است حق بیمه کلی به دلیل تخفیف‌های ارائه‌شده برای استفاده از تله‌ماتیک کاهش یابد.

- خانه هوشمند و سلامت هوشمند: بسیاری از بیمه‌گران در سراسر جهان مدل‌های همکاری خود با ارائه‌دهندگان پیشنهادات خانه‌های هوشمند را آغاز کرده‌اند و محصولات یکپارچه‌ای را می‌فروشند یا برای افرادی که خانه‌های خود را به دستگاه‌های خانه هوشمند مجهز می‌کنند، تخفیف بیمه ارائه می‌دهند. به علاوه، این بیمه‌گران خدمات اضافی دیجیتالی مانند امنیت خانه و خدمات آسایش را ارائه می‌دهند.

این زمینه با خدمات بهداشتی متصل نیز مرتبط است و مثلا افراد دارای محدودیت در تحرک، به دنبال خدمات نوآورانه برای کمک به فعالیت‌های روزمره خود هستند تا بتوانند شیوه زندگی مستقل خود را در خانه دنبال کنند.

بیمه‌گران همچنین می‌توانند خود را به عنوان هماهنگ‌کننده‌های دیجیتالی خدمات و مراقبت‌های پرستاری و ارائه‌دهندگان فناوری‌های اموال، خدمات عمومی و انجمن‌های تخصصی مسکن معرفی کنند.

- بیمه‌های تجاری: بیمه‌گران رشته‌های تجاری دارای بازی‌های اکوسیستمی مختلفی در طول زنجیره ارزش هستند که از آن جمله می‌توان به نوآوری محصول، برتری توزیع، پیشگیری از ریسک، ارائه خدمات جامع، مدیریت شبکه تامین‌کننده و تطبیق سرمایه با ریسک اشاره کرد.

و) جمع‌بندی و پیشنهادات

وقتی فرصتی در کسب‌وکار وجود دارد، در صورتی اکوسیستم کسب‌وکار می‌تواند برای شرکت، بهترین مدل حاکمیتی باشد که:

- با محیط غیرقابل پیش‌بینی کسب‌وکاری مواجه باشد که نیازمند همکاری با سایرین است تا صنعت شکل بگیرد یا شکل آن تغییر کند.

- همه اجزای راهکار باید بتوانند به سادگی ترکیب شوند، اما سطح مشخصی از هماهنگی لازم است تا شرکای مورد نیاز شناسایی شوند، نقششان مشخص شود و فعالیت‌هایشان هم‌تراز گردند.

- بتوان از دسترسی به قابلیت‌های بیرونی، مقیاس‌یابی سریع و انعطاف‌پذیری و تاب‌آوری ارائه‌شده توسط اکوسیستم، بهره برد.

تبدیل شدن بیمه‌گران به بازیگر اکوسیستم، به چیزی بیش از صرفا سرمایه‌گذاری در فناوری نیاز دارد. یعنی بیمه‌گران باید به سازمان نگاهی همه جانبه در ابعاد مختلف و متعدد داشته باشند تا اطمینان یابند که سرمایه‌گذاری‌هایشان با الزاماتشان هم‌تراز است. در این راه، موارد زیر باید مورد توجه قرار گیرند:

- شراکت و همکاری

o چون اکوسیستم‌ها امکان تمرکز بر جلوگیری از ریسک را فراهم می‌کنند و آن را ضروری می‌سازند، ایجاد شراکت‌ها و همکاری‌ها اولویتی حیاتی برای آن‌ها است؛ مانند مشارکت با دنیای پزشکی، از جمله پزشکان، محققان، بیمارستان‌ها و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های مراقبت سلامت و تناسب اندام.

o بیمه‌گران، به دلیل قابلیت‌های تحلیلی که از قبل در اختیار دارند، در اکوسیستم‌های جدید دیجیتال می‌توانند تحلیل به عنوان خدمت را به سایر بازیگران صنعت ارائه دهند.

- ماهیت متغیر ریسک‌ها و امکان ایجاد یا حضور در بازارهای جدید

o ریسک‌هایی که باید بیمه شوند در حال تغییر هستند. زیرا عدم اطمینان با بهبود فناوری پیش‌بینی‌کننده و ردیابی‌کننده، کاهش می‌یابد و نیز تغییرات قابل توجه در توزیع ریسک و مدل‌های اکچوئری، این روند را شدیدتر می‌کند. این روندها می‌توانند منجر به این شوند که پیش‌بینی و مدیریت ریسک‌ها به جای جوامع، متمرکز بر افراد شود.

o انتظار می‌رود که حق بیمه‌ها تحت فشار قرار بگیرند و جریان درآمدی را کاهش دهد. اگرچه اضافه شدن برخی بازارهای قابل توجه می‌تواند از دست رفتن درآمد را جبران کند، اما بیمه‌گران باید دیدگاهی جامع‌تر به پیشرفت‌ها و فرصت‌های موجود داشته باشند.

o استراتژی اکوسیستم می‌تواند با استفاده از سیستم‌های مکمل، توسعه کار بیمه‌گران به حوزه‌های مجاور و کاملا جدید کسب‌وکار را تسهیل کند.

o بیمه‌گران می‌توانند با بهره‌گیری از بینش‌های مبتنی بر داده‌های حسگرها از سایر صنایع، مدیریت ریسک خود را ارتقا دهند.

o بیمه‌گران می‌توانند با اتکا بر تخصص تحلیل خود، راهکارهای داده‌ای و تحلیلی اختصاصی به اشخاص ثالث بدهند.